خرید گوشی جدید تلفن همراه و یا تعمیر آن و بحث ضمانت‌نامه موضوعی است که می‌توان گفت تمام افراد جامعه به نوعی با آن درگیرند با این وجود اعتماد کردن در این حوزه‌ها کاری سخت و دشوار است.

شاید تقریبا تمام مشترکان تلفن همراه هر یک به نوعی با بحث خرابی و مشکل تلفن خود مواجه شده باشند و حتی اگر این اتفاق هم برای آنها نیفتاده باشد حداقل هنگام خرید گوشی با این سوال مواجه بوده‌اند که آیا پرداختن ۴۰ یا ۵۰ هزار تومان برای ضمانت دستگاه فایده‌ای هم خواهد داشت؟
کم بودن تعداد نمایندگی‌های برندها، زمان‌بر بودن مراجعه به آنها از سویی و از سوی دیگر لیست مواردی که هر یک می‌توانند ابطال کننده ضمانت‌نامه به شمار روند موجب می‌شوند که در موارد متعدد افراد از خرید گوشی با ضمانت‌ خودداری کنند که همین مساله موجب می‌شود پس از خرید گوشی تلفن همراه در مواردی که برای آن مشکلی ایجاد می‌شود فرد نداند که می‌تواند به کدام تعمیرکار اعتماد کند.

در این زمینه تعمیرگاه‌های تلفن همراه نیز مانند فروشگاه‌های آنها زیر نظر دو گروه مجزا قرار دارند که همین مساله در موارد متعدد موجب می‌شود راه گریزی برای افراد متخلف وجود داشته باشد و اوضاع برای کاربران دشوارتر شود.
گذری هرچند کوتاه به بازارهای معروف فروش موبایل پایتخت به وضوح گویای آن است که در این حوزه واقعا نمی‌توان به راحتی به فروشندگان و تعمیرکاران اعتماد کرد؛ موضوعی که حتی خود فروشندگان هم نسبت به آن اخطار می‌دهند و زمانی که شما برای قیمت گرفتن از آنها وارد واحدشان می‌شوید، بابت گران فروشی یا اصل نبودن گوشی‌های همکارانشان به شما هشدار می‌دهند.

در چنین شرایطی این موضوع واقعا جای سوال دارد که فردی که با هزینه‌هایی به نسبت بالا یا اصلا با هر هزینه ای وارد این بازار می‌شود در صورت بروز مشکل به کدام مرجع می‌تواند مراجعه کند.
در این زمینه مدتی است اتحادیه تجهیزات مخابراتی به راه‌اندازی شورایی اقدام کرده که در آن چند عضو اتحادیه که از متخصصان تلفن همراه هستند در کنار نمایندگانی از اکثر برندهای معروف گوشی موبایل از سامسونگ و سونی گرفته تا نوکیا به بررسی شکایات مردمی بپردازند.
برای تهیه این گزارش یکی از روزهای دوشنبه‌ که این شورا تشکیل می‌شود به اتحادیه مربوطه رفتیم تا گزارشی از روند برگزاری این شورا داشته باشیم تا مشخص شود بیشتر در چه مواردی می توان به این شورا مراجعه کرد.

گوشی برند معروف و عدم آنتن‌دهی در برخی محله‌ها
اولین فردی که برای رسیدگی به مشکل خود به این شورا مراجعه کرده آقای جوانی است که گوشی هوشمندی با قیمتی حدود یک میلیون تومان را از یکی از معروف‌ترین برندهای تلفن همراه تهیه کرده اما علیرغم سالم بودن، در محله‌ای که این فرد ساکن است آنتن گوشی محو شده و برقراری دریافت تماس با آن غیرممکن می‌شود.
پس از اعلام موضوع در شورا، اغلب کارشناسان به این نتیجه می‌رسند که این نقص به شرکت‌ فروشنده مربوط می‌شود و لازم است این شرکت ظرف مدت دو هفته مشکل مربوطه را برطرف کرده و یا یک گوشی نو به کاربر ارائه کند. همچنین در این شورا مقرر شد که در صورت عدم حل مشکل با تعویض گوشی، مبلغی که فرد برای خرید گوشی پرداخت کرده به او بازگردانده شود.

از علاءالدین خرید نکنید
مورد دوم مربوط به خانمی می‌شود که چندی پیش یک گوشی هوشمند را از پاساژ علاءالدین خرید کرده اما پس از خروج از این پاساژ در خیابان جمهوری متوجه شده است که قیمت گوشی که خریده ۲۰۰ هزار تومان کمتر از آنچه پرداخته است.
این خانم که نسبت به این موضوع به شدت گله‌مند است درخواست نظارت بیشتر و سرکشی به این واحدها را دارد. در نهایت هم شورا فروشنده مربوطه را ملزم به پرداخت مبلغی که به طور اضافه دریافت کرده می‌کند و در همان شورا این مبلغ از فروشنده دریافت و به خریدار بازگردانده می‌شود.

اما درباره نظارت به واحدهای فروشنده باز همان بحث قدیمی دوگانگی موجود در بازار موبایل پیش می‌آید که بخشی از فعالان این صنعت زیر نظر اتحادیه لوازم صوتی تصویری مشغول فعالیت هستند و گروهی دیگر زیر نظر اتحادیه تجهیزات مخابراتی و در نهایت این دوگانگی راه فراری اساسی برای فعالان این بازار باز می‌کند.

یکی از مراجعان دیگری که به این شورا مراجعه کرده آقای میانسالی است که تبلتی را از علاءالدین برای فرزندش تهیه کرده اما پس از چهار ماه دستگاه خریداری شده با مشکل مواجه می‌شود. به پیشنهاد فروشنده قرار می‌شود تبلت مورد نظر تعمیر و گارانتی یکساله نیز به خریدار واگذار شود.
اما نکته جالب و مهمی که در این میان به آن اشاره می‌شود آن‌که حتی به گفته خود اعضای شورا، شاید حدود ۹۰ درصد شکایات این شورا به فروشندگان علاءالدین مربوط می‌شود.

گارانتی معتبر فراموش نشود
یکی دیگر از افرادی که برای حل مشکل خود به این شورا مراجعه کرده فردی است که گوشی هوشمند خود را که حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان بابت آن هزینه کرده به منظور تعمیر مشکلی که در باطری آن وجود داشته به نمایندگی مربوطه می‌برد و پس از دریافت گوشی مدتی به دلیل سفر از آن استفاده نمی‌کند اما پس از دو هفته و بازگشت از سفر در اولین روز استفاده با شکستگی LCD مواجه می‌شود که به عقیده او مشکل به دلیل عدم تعمیر مناسب رخ داده اما کارشناسان حاضر در شورا پس از بررسیهای متعدد به این نتیجه می‌رسند که احتمالا گوشی مورد نظر هنگامی که در اختیار کاربر قرار داشته ضربه دیده است.
با این وجود در شورا از شرکت مربوطه خواسته می‌شود که تعمیرات را با لحاظ نهایت تخفیف انجام دهند و شرکت فروشنده نیز موضوع را قبول می‌کند اما به نظر می رسد خریدار همچنان نسبت به این موضوع گله دارد.

اما از دیگر مواردی که در این شورا به کرات می توان با مشکلات مربوط به آن برخورد کرد بحث ضمانتنامه است. چرا که بسیاری از افراد برای بررسی موضوع خود به این شورا مراجعه می‌کنند اما شرط اصلی بررسی اختلافات دارا بودن ضمانتنامه معتبر است.
نکته دیگر آن که در این زمینه در موارد متعدد مشاهده می‌شود که فروشندگان گارانتی‌هایی که اصل نیستند را به خریداران خود ارائه می‌کنند مشتریان از همه جا بی‌خبر پولی به ضمانتنامه پرداخت می کنند اما ضمانت دریافتی فاقد اعتبار لازم به شمار می رود.

با وجود ناشناخته بودن این شورا برای بسیاری از کاربران، شاید هر هفته حدود ۱۵ تا ۳۰ پرونده مورد بررسی قرار می‌گیرد اما بحثی که در این میان مطرح است آن که پیگیری موضوعات در این شورا و رسیدگی به تخلفات واحدهای فروشنده چه نتایجی را برای آنها در بر خواهد داشت؟
در این زمینه اعضای این شورا بر این نکته تاکید دارند که هر واحدی که سه امتیاز منفی کسب کند حکم پلمپ آن صادر خواهد شد. به همین دلیل لازم است که فروشندگان توجه داشته باشند که شکایت‌های آن‌ها به سه مورد نرسد.

علاوه بر بحث‌هایی که مربوط به دو حوزه مختلف فعال در بخش موبایل می‌شود موضوع دیگر بحث آن است که در ۹۰ درصد موارد این فروشگاه‌ها هستند که مقصر شناخته می‌شوند حتی دایره این تخلفات چنان بالاست که این گونه گفته می‌شود زمانی در سال‌های ۸۴ برخی از نمایندگی‌ها برای آن که گوشی‌ها از ضمانت خارج شوند به آن‌ها زاج می‌زدند چرا که به این نتیجه رسیده بودند وقتی به گوشی زاج زده شود حالت آن مانند گوشی آب خورده و همین موضوع باعث می‌شود از گارانتی خارج شود و شرکت مسوولیتی در قبال آن نداشته باشد به همین دلیل طی سال‌های گذشته خیلی از شرکتها ضمانتنامه معتبر ارائه نمی‌کردند و یا خدمات پس از فروش مناسبی نداشتند در این سال‌ها بسته شدند اما اکنون همچنان بازار آشفته موبایل شرایطی دارد که در آن اعتماد بسیار سخت است.

عکس‌العمل برندهای موبایل در برابر نارضایتی کاربران
همچنین در این شورا شاید در اکثر موارد شکایتها به چند برند خاص مربوط باشد چرا که بسیاری از برندها و به ویژه برندهای تولیدکننده داخلی ترجیح می دهند پیش از رسیدن بحث به این مرجع مشکل را حل کرده و حتی با ارائه گوشی‌ها نو به خریداران، آنها را از شکایت منصرف کنند اما برخی برندها که به نظر می رسد اعتماد بیشتری به تولیدات خود دارند اغلب پای محصولات خود ایستاده و در این دادگاه حاضر می‌شوند و به بحث درباره موضوعات مطرح شده پرداخته و به شدت از تولیدات خود دفاع می‌کنند.

اما حرف‌هایی که در حاشیه این جلسات شنیده می‌شود گاه جذابیت بیشتری دارد؛ حرف‌هایی که مربوط به کلاهبرداری‌های بازار موبایل می‌شود.
در این زمینه یکی از فروشندگان که به دلیل شکایت خریدارش در این شورا حاضر شده است می گوید اجاره‌های بالا موضوعی است که ما را مجبور می‌کند گاه برخلاف میل به شکل متفاوتی عمل کنیم.
می‌گوید ما هم دوست نداریم به این شکل درآمدزایی کنیم اما گاهی شرایط به گونه‌ای است که راه دیگری نمی‌ماند. به عنوان مثال حتی شده که همکاران ما یک گوشی ۱۲۰ هزار تومانی را با کمی تجهیزات جانبی و افزودن رنگ و لعاب تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان هم بفروشند در بسیاری از موارد هم جنس قلابی و قاچاق را به اسم نمونه اصل فروخته‌اند و پول چندین برابری از خریدار دریافت کرده‌اند.
یکی دیگر از راه‌ها هم آن است که یک جنس را با ضمانتنامه متفرقه و غیرمعتبر و به خریدار ارائه کنیم.

چرا هزینه تعمیر با ضمانتنامه بالاتر است؟
اما در این میان صحبت‌هایی هم درباره عدم علاقه‌مندی مردم به گوشی‌های بدون گارانتی است چرا که در اکثر موارد افراد بر این نکته تاکید دارند که حتی تعمیر گوشی زمانی که به نمایندگی‌های مجاز آن مراجعه می‌شود به مراتب پرهزینه‌تر از تعمیرگاه‌های معمولی است که دلیل این موضوع این گونه عنوان می‌شود که معمولا در شرکت‌هایی که مربوط به نمایندگی‌ برندها می‌شود قطعات اصلی و اورجینال استفاده می‌شود و وقتی شما تلفن همراه خود را برای تعمیر به تعمیرگاه‌های متفرقه می‌سپارید در موارد متعدد ممکن است آنها از قطعات چینی و یا قطعاتی با کیفیت پایین استفاده کنند.

بحث دیگری که در حاشیه این شورا شنیده می‌شود بحث آیفون‌های تقلبی اپل است که گویا نمونه‌های آن در بازار فراوان است البته گفته می‌شود اکنون مدتی است تا حدی میزان این نمونه ها در بازار کاهش پیدا کرده است.

یکی از فروشندگان پاساژ علاءالدین که به دلیل شکایت به این شورا مراجعه کرده درباره این که مردم چگونه می توانند هنگام خرید گوشی نسبت به اصل و مرغوب بودن آن اطمینان حاصل کنند می گوید در بسیاری از موارد خرید گوشی مانند یک هندوانه در بسته است.

او در عین حال می گوید: اکنون اجاره‌های سنگینی که وجود دارد باعث می‌شود بسیاری از ما در موارد متعدد مجبور به تقلب شویم. اما در فضایی خارج از علاءالدین ممکن است به دلیل پایین بودن این موضوع این تقلب‌ها به مراتب کمتر صورت گیرد به عنوان مثال در شهرک اکباتان که از سال‌ها پیش فروشگاه‌ها بسیار زیادی در زمینه موبایل درآن فعالیت دارند شاید سالی یکبار هم تقلب نشود اما در علاءالدین ...

هزینه‌های بالا به بهانه نصب نرم‌افزار
یکی دیگر از فروشندگان علاءالدین هم درباره نصب نرم‌افزار صحبت می کند و با بیان این‌که هزینه نصب نرم‌افزار نهایتا ۲۰ هزار تومان است می گوید: شاید خیلی بی‌انصافی نباشد اگر بگوییم در علاءالدین کاسب خوب وجود ندارد؛ اکنون در برخی مجتمع‌ها مانند بازار موبایل اوضاع به گونه‌ای است که حراست سخت‌گیری بسیار دارد و اگر فردی اقدام به گران فروشی یا فروش جنس تقلبی کند به هیچ عنوان اجاره مغازه او تمدید نمی‌شود اما در علاءالدین شاید اگر مغازه‌دار آشنایی سراغ نداشته باشید در هر صورت خرید گوشی نوعی ریسک باشد.

همچنین این فروشنده بحث برچسب برروی گوشی‌ها اشاره می‌کند می‌گوید: گاه برای نصب یک برچسب همکاران ما در علاءالدین مبالغ هنگفتی را از افراد طلب می‌کنند به عنوان مثال برخی دستگاه‌های موبایل هستند که ضد ضربه‌اند و ممکن است خریدار این موضوع را نداند به همین دلیل زمانی که مشتری به یک واحد مراجعه می‌کند، فرد به خریدار می گوید ما دو نوع برچسب داریم که یک برچسب عادی است و قیمتی حدود ۱۰ هزار تومان دارد اما برچسب دیگر برچسبی است که از مواد ضد ضربه استفاده شده است؛ به عنوان مثال ممکن است به یکی از گوشیهای ضد ضربه چندی بار برروی ویترین خود بکوبد و بگوید بر روی این گوشی از این برچسبها استفاده شده و به همین ترتیب در بسیاری موارد به خصوص وقتی خریدار از آگاهی برخوردار نبوده حتی برای چنین برچسب‌هایی تا ۴۰۰ هزار تومان هم پول گرفته شده است.

این فروشنده در عین حال می گوید: اکنون اجاره‌های بسیار بالایی که در علاءالدین وجود دارد باعث می‌شود که فروشندگان به راه‌های مختلف متوسل شوند تا بتوانند اجاره واحدهای خود را دربیاورند در این میان هیچ کس هم جرات نمی‌کند واحد خود را خالی کند و تحویل دهد چرا که اگر کسی چنین تصمیمی بگیرد؛ مالک علاءالدین از این تصمیم بسیار خوشحال می‌شود چراکه می تواند بلافاصله آن واحد را به قیمتی بیشتر اجاره دهد این در صورتی است که تمام فروشنده‌های این پاساژ منتظرند تا ارگان‌های دولتی در این زمینه اقدام کنند و وضعیت این پاساژ را سرو سامان دهند.